15 August 2018 | marcel 07. Brand blussen aan een hondenlijn

In 1987 werd brandweer Nederland opgeschrikt door de dood van twee collega’s op Eerste Kerstdag tijdens een brand in een cellencomplex. Zij waren de weg naar buiten kwijtgeraakt en liepen zich vast in een kamer. Dit tragische incident heeft er mede toegeleid dat er een aantal procedurele wijzigingen werden gedaan in het optreden van de brandweer. Omdat het niet gebruikelijk was om met een straal naar binnen te gaan, die daarmee je weg naar buiten markeerde, werd er gezocht naar een andere oplossing; namelijk ‘aangelijnd naar binnen’.

Een ploeg kreeg een grote klos met een oprolbare lijn mee die aan de banden van de ademlucht kon worden bevestigd. De lijn was circa 20 meter lang en zorgde ervoor dat je daarmee altijd de weg terug kon vinden. Daarnaast werd, ik dacht een paar jaar later, het gebruik van ademlucht veranderd. Door vooraf een berekening te maken, wist je precies bij welke luchtdruk in je fles je weer terug moest naar buiten Daarbij geldt de laagste druk van het koppel. Voor die tijd ging je pas terug als je fluit (terugtochtwaarschuwingssignaal) ging. Dat was bij 40 bar.

Op een zeker moment kwam er een brandmelding bij de Jaarbeurs in Utrecht. In een hal was brand ontstaan in een stand van een exposant. Dit was een typisch voorbeeld waarbij, dachten we toen, de lijn uitermate geschikt zou zijn om in die grote hal met allerlei stands een brand te vinden en ook de terugtocht. Het mislukte faliekant! De brand werd niet gevonden, de lijnen raakten in de knoop en waren veel te kort: kortom niet geschikt. Daar komt bij dat we in die tijd nog geen warmtebeeld camera’s hadden.

Wat er tijdens de inzet gebeurde, was ook wat we ervaarden tijdens de oefeningen. Om het nog complexer te maken kon je aan de hoofdlijn zijlijnen maken. Bijvoorbeeld bij een lange gang kon je via de zijlijnen een ruimte in gaan. Je draait jezelf steeds vast, raakt daardoor in de knop en het frustreert enorm. Ik snap niet dat we toen niet gewoon met een straal naar binnen gingen, zoals we nu ook doen. Maar daar was vanuit de toenmalige hoge heren vast een goede reden voor!

De lijnen hebben een paar jaar op de auto gelegen en zijn naar mijn weten slechts één keer bij een inzet gebruikt. Tegenwoordig ga je NOOIT zonder een straal naar binnen. Deze straal is je veiligheid voor als je een brandhaard tegenkomt, je kan dan gelijk afblussen, én je kan altijd via de slang de weg terug naar buiten vinden. Ik kan mij nu niet meer voorstellen dat we ooit zonder de dekking van een straal naar binnen zijn gegaan. Het waren dure lessen voor de dood van de collega’s maar het werk is hierdoor veiliger geworden. Laten we deze collega’s nooit vergeten.

Deze link leidt naar een film over deze fatale brand.

Marcel van Westendorp

Geschreven door: Marcel van Westendorp

Specialist Paraatheid Crisisorganisatie, projectleider.